Ἱερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν Μανταμάδου
Στό ναό καί ἐντός κουβουκλίου τοῦ 1766, βρίσκεται ἡ ἀνάγλυφη εἰκόνα τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ, πού σύμφωνα μέ τήν παράδοση κατασκευάστηκε μέ χῶμα καί μέ αἷμα τῶν σφαγιασθέντων ἀπό τούς πειρατές, μοναχῶν.
Προσκυνήματα | Ἀρχάγγελοι | Ἱερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν Μανταμάδου
Ὁ Ταξιάρχης τοῦ Μανταμάδου
Τό Ἱερό Προσκύνημα βρίσκεται σέ μικρή ἀπόσταση ἀπό τόν Μανταμάδο, στό ΒΑ τμῆμα τῆς Λέσβου, 36 χλμ. ἀπό τήν Μυτιλήνη καί ἀποτελεῖ ἕνα ἀπό τά σημαντικότερα προσκυνήματα στό νησί. Ἄλλοτε λειτουργοῦσε ὡς ἀνδρώα μονή, ἡ ὁποία γιά πρώτη φορά ἀναφέρεται σέ ἐπιτροπικό ἔγγραφό του 1661.
Ὁ μικρός ναός τοῦ 17ου αἰώνα ἀντικαταστάθηκε ἀπό μεγαλύτερό τοῦ 18ου αἰώνα, στήν θέση τοῦ ὁποίου ἀνοικοδομήθηκε ἐκ βάθρων τό 1879 ὁ σημερινός ναός πού ἀκολουθεῖ τόν ἀρχιτεκτονικό ρυθμό τῆς τρίκλιτης βασιλικῆς.
Τό μοναστηριακό συγκρότημα ἀναπτύσσεται τυπικά, περιμετρικά τοῦ ναοῦ, προσδίδοντας ὀχυρωματικό χαρακτήρα. Στό ναό καί ἐντός πολυτελοῦς κουβουκλίου τοῦ 1766, βρίσκεται ἡ ἀνάγλυφη εἰκόνα τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ, πού σύμφωνα μέ τήν παράδοση κατασκευάστηκε μέ χῶμα καί μέ αἷμα τῶν σφαγιασθέντων ἀπό τούς πειρατές, μοναχῶν.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄.
Τῶν οὐρανίωv στρατιῶν Ἀρχιστράτηγοι, δυσωποῦμεv ὑμᾶς ἡμεῖς οἱ ἀνάξιοι, ἵvα ταῖς ὑμῶv δεήσεσι, τειχίσητε ἡμᾶς, σκέπῃ τῶν πτερύγωv, τῆς ἀΰλου ὑμῶν δόξης, φρουροῦvτες ἡμᾶς προσπίπτοντας, ἐκτεvῶς καὶ βοῶντας· Ἐκ τῶν κινδύνων λυτρώσασθε ἡμᾶς, ὡς Ταξιάρχαι τῶν ἄνω Δυνάμεων.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς ἀνάρχου Τριάδος λειτουργοὶ οἱ ἀσώματοι, τῶν ἀκαταλύπτων οἱ πρῶτοι, μυστηρίων ἐκφάντορες, σὺν Θρόνοις Χερουβεὶμ καὶ Σεραφείμ, Δυνάμεις Ἐξουσίαι καὶ Ἀρχαί, Κυριότητες Ἀρχάγγελοι οἱ λαμπροί, καὶ Ἄγγελοι ὑμνείσθωσαν. Δόξα τῷ ὑποστήσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ καταλάμποντι, δόξα τῷ ὑμνουμένῳ δι’ ὑμῶν, τρισαγίοις ᾄσμασι.
Κοντάκιον
Ἦχος β΄.
Ἀρχιστράτηγοι Θεοῦ, λειτουργοῖ θείας δόξῃς, τῶν ἀνθρώπων ὁδηγοί, καὶ ἀρχηγοὶ Ἀσωμάτωv, τὸ συμφέροv ἡμῖv αἰτήσασθε, καὶ τὸ μέγα ἔλεος, ὡς τῶν Ἀσωμάτων Ἀρχιστράτηγοι.
Μεγαλυνάριον
Πρόκριτοι Δυνάμεων νοερῶν, Μιχαὴλ πρωτάρχα, καὶ λαμπρόμορφε Γαβριήλ, σὺν ταῖς οὐρανίαις, αἰτεῖτε στρατηγίαις, ἡμῖν καταπεμφθῆναι τὸ μέγα ἔλεος.
Ὁ Οἶκος
Ἔφης φιλάνθρωπε ἐν Γραφαῖς σου, πλήθη χαίρειν Ἀγγέλων ἐν οὐρανῷ, ἐπ’ ἀνθρώπῳ ἑνὶ μετανοοῦντι, Ἀθάνατε· ὅθεν ἡμεῖς οἱ ἐν ἀνομίαις, ἀναμάρτητε, μόνε καρδιογνῶστα, σὲ δυσωπεῖν καθ’ ἑκάστην τολμῶμεν ὡς εὔσπλαγχνον, οἰκτεῖραι καὶ καταπέμψαι ἀναξίοις κατάνυξιν, Δέσποτα, παρέχων ἡμῖν συγχώρησιν· ὑπὲρ πάντων γὰρ ἡμῶν πρεσβεύουσιν, οἱ τῶν Ἀσωμάτων Ἀρχιστράτηγοι.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ΄. Τὸ προσταχθὲν.
Τῶν ἀσωμάτων τοὺς χοροὺς ἐφιέμενοι, ἀνευφημεῖν οἱ ἐπὶ γῆς μιμησώμεθα, ὡς ἐφικτὸν τούτων τὴν ἁγιότητα, νεκροῦντες πάντα τὰ μέλη τὰ τῆς σαρκός, αἰτοῦντες, ὡς ὑπερμάχους τε καὶ φρουρούς, πάσης πλάνης λυτρώσασθαι, τοῦ ἀοράτου ἐχθροῦ, ἡμᾶς τοὺς ἀνυμνοῦντας αὐτούς, ὅπως εὕρωμεν ἔλεος.