H σφραγίδα του Αντίχριστου: Πως θα εφαρμοστεί
Η σφραγίδα του Χριστού και η σφραγίδα του Αντίχριστου δεν συνεπάγονται τρίτη κατάσταση. Ή είστε με τον Χριστό ή είστε με τον Αντίχριστο. Υπάρχει είτε το ένα είτε το άλλο.
Πρωθιερέας Ίγκορ Ριαμπκό | Εσχατολογία | Πατριαρχείο Μόσχας
Η ανθρωπότητα πάντα ενδιαφερόταν για το ζήτημα του τέλους του κόσμου και της έλευσης του Αντίχριστου. Το θέμα αυτό είναι ιδιαίτερα οξύ κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Με την επιδείνωση της κατάστασης στον κόσμο, η αίσθηση της εγγύτητας των έσχατων καιρών επιδεινώνεται παραδοσιακά. Υπάρχουν πολλές κρίσεις, απόψεις, αποκαλύψεις για το τέλος του κόσμου και την επικείμενη άφιξη του Αντιχρίστου. Οι πιστοί σε τόσο θλιβερούς καιρούς είναι πιο πιθανό να στρέψουν τα μάτια τους στο βιβλίο της Αποκάλυψης του Ευαγγελιστή Ιωάννη για να βρουν σ’ αυτό αναλογίες αυτού που συμβαίνει σήμερα δίπλα τους. Υπάρχουν αποκαλύψεις των γερόντων, οι οποίοι με το δικό τους τρόπο εξηγούν τα γεγονότα της εποχής μας.
Ο χρόνος μας δεν αποτελεί εξαίρεση. Η Αποκάλυψη του Ιωάννη του Θεολόγου κατέχει ξεχωριστή θέση στη συλλογή των βιβλίων της Καινής Διαθήκης. Τα Ευαγγέλια κι οι επιστολές των Αποστόλων έχουν ένα τεράστιο σώμα ερμηνειών των αγίων πατέρων και διδασκάλων της Εκκλησίας. Αλλά λίγοι από αυτούς ανέλαβαν την Αποκάλυψη, καθώς είναι ένα βιβλίο με βαθύς συμβολισμούς, η κατανόηση των οποίων μπορεί να είναι μόνο ο καρπός της αποκάλυψης κι όχι ο ευσεβής προβληματισμός. Δεδομένου ότι η Αποκάλυψη δεν έχει πατερική ερμηνεία σ’ ολόκληρη την Εκκλησία, ακούμε με ιδιαίτερη ευαισθησία εκείνους τους συγχρόνους μας που έχουν άμεση γνώση από το Θεό και μιλούν εκ μέρους Του κι όχι από το μυαλό τους.
Εκείνοι οι άνθρωποι που γνωρίζουν τους ζωντανούς πνευματικούς γέροντες και γνώριζαν εκείνους που έφυγαν πρόσφατα από αυτόν τον κόσμο μαρτυρούν ότι πολλές ψευδείς προφητείες διαδίδονται στο Διαδίκτυο και στα έντυπα μέσα ενημέρωσης που αυτοί οι γέροντες δεν είπαν. Αντιστρόφως, αυτά που πραγματικά είπαν, δεν δημοσιοποιήθηκαν. Χωρίς να υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες αυτών των αποκαλύψεων, θα μεταφέρουμε μόνο ένα κύριο μήνυμα που εκφράζει την ουσία των γεγονότων που έχουν ξεκινήσει – η ανθρωπότητα εισέρχεται στην εποχή της προ-αυγής του τέλους του κόσμου.
Φυσικά, μπορεί κανείς να πάρει αυτήν την προειδοποίηση μάλλον σκεπτικιστικά, επισημαίνοντας ότι ο κόσμος έχει βιώσει επανειλημμένα πολέμους, σοκ, επιδημίες, ίσως ακόμη μεγαλύτερες από τα τρέχοντα. Δεν θα επιχειρηματολογήσουμε, αλλά θα μεταφέρουμε μόνο αυτά που ακούσαμε και λάβαμε από τους πνευματικούς πατέρες, χωρίς να αναλύσουμε ή να πάμε σε κριτική αυτής της αποκάλυψης.
Το κύριο περιεχόμενο αυτού του άρθρου θα είναι αφιερωμένο στο θέμα της σφραγίδας του Αντίχριστου. Αυτό το θέμα είναι πολύ σημαντικό, γιατί έχω ακούσει πολλές φορές ότι η σφραγίδα του Αντίχριστου θα τοποθετηθεί περίπου με τον ίδιο τρόπο που θεωρείται ένα εισιτήριο ταξιδιού. Δηλαδή, σε κάποιο στάδιο της κίνησης του κόσμου μας κατά μήκος των σιδηροτροχιών του χρόνου, οι υπάλληλοι της υπηρεσίας ασφαλείας του κάτω κόσμου θα σταλούν στο πανανθρώπινο βαγόνι, το οποίο, πλησιάζοντας τους χριστιανούς, θα τους προσφέρει να αρνηθούν τον Χριστό. Αν συμφωνούν, σφραγίζονται στο χέρι ή στο μέτωπό τους, κι αν όχι, στην καλύτερη περίπτωση σκοτώνονται και στη χειρότερη στερούνται κοινωνικών δικαιωμάτων κι είναι καταδικασμένοι σ’ έναν αργό θάνατο.
«Η σφραγίδα του Αντίχριστου θα συνδεθεί με την άμεση άρνηση του Χριστού» – αυτήν είναι η κύρια ιδέα πολλών σύγχρονων γερόντων. Ως εκ τούτου, με τη σταθερότητα των έγκυρων εμπειρογνωμόνων σε κάθε βήμα που φέρνει τον κόσμο πιο κοντά σε μια αποκαλυπτική καταστροφή, δηλώνουν με βεβαιότητα: «Όχι, αυτό δεν είναι ακόμη η σφραγίδα του Αντίχριστου», «Κι αυτό δεν είναι ακόμη σφραγίδα» κ.λπ. Το ποίμνιο τους εμπιστεύεται και ηρεμεί: «Λοιπόν, αν οι ειδικοί λένε ότι αυτό δεν είναι ακόμη σφραγίδα, τότε είναι δυνατό». Έτσι, βήμα προς βήμα κατεβαίνουμε στις προ-πύλες της κόλασης, αλλά προσεκτικά, έτσι ώστε κανείς να μην το προσέξει όταν περάσουμε το βήμα από το σημείο όπου ο Ήλιος της Αλήθειας που ανατέλλει πάνω από τον ορίζοντα δεν θα είναι πλέον ορατός. Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη να μιλήσουμε για τη σφραγίδα του Αντίχριστου με περισσότερες λεπτομέρειες.
Λοιπόν, τί είναι αυτό;
Στην Αποκάλυψη του Ιωάννη του Θεολόγου, λέγονται λίγα για τη σφραγίδα του θηρίου κι οι άγιοι πατέρες δεν σχολίασαν πολύ αυτό το θέμα. Όμως, είναι σαφές από το βιβλίο ότι η σφραγίδα του Αντίχριστου είναι σαφώς αντίθετη με τη σφραγίδα του Χριστού για την οποία οι Άγιοι Πατέρες έγραψαν πολλά. Όλοι ομόφωνα λένε ότι αυτήν η σφραγίδα είναι το Βάπτισμα. Ο Μέγας Βασίλειος έγραψε ότι είναι η σφραγίδα της Αγίας Τριάδας, το εξωτερικό μέρος της οποίας είναι το μυστήριο του Βαπτίσματος και το εσωτερικό μέρος είναι η ανθρώπινη καρδιά, γεμάτη με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Στο μυστήριο του Χρίσματος, ο ιερέας, ως χρίσμα του σώματος των βαπτισμένων, λέει: «Η σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος». Ο σταυρός του Χριστού, σύμφωνα με τους πατέρες, είναι επίσης σύμβολο αυτής της σφραγίδας. Θεωρούσαν ακόμη και το ίδιο το σημείο του σταυρού, που βάζει ο άνθρωπος στον εαυτό του, ως τη σφραγίδα του Χριστού.
Κατά συνέπεια, η σφραγίδα του Αντίχριστου θα έχει ορισμένα ορατά χαρακτηριστικά και κάποιο εφαρμόσιμο συμβολισμό. Ο Άγιος Θεοφάνης ο Ρεκλήστης, έχοντας μελετήσει τις πατερικές ερμηνείες σχετικά με τη σφραγίδα του θηρίου, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Αντίχριστος δεν θα χρειαζόταν σφραγίδα. Πιθανότατα, θα το εφαρμόσει με κάποιο τρόπο, αλλά όχι επειδή υπάρχει ανάγκη γι’ αυτό, αλλά επειδή είναι γραμμένο στην Αποκάλυψη, δηλαδή μόνο από κυνισμό.
Εδώ είναι σημαντικό να δώσουμε προσοχή σε κάτι άλλο. Η σφραγίδα του Χριστού εφαρμόζεται για πάντα. Τη δεύτερη φορά που ένα άτομο δεν βαπτίζεται. Μόνο με το να ποδοπατήσουμε τον Χριστό μέσα μας μπορούμε να χάσουμε αυτήν τη σφραγίδα. Ως εκ τούτου, η σφραγίδα του Αντίχριστου θα είναι ολοκληρωμένη, έτσι ώστε ένα άτομο να μην μπορεί να το εγκαταλείψει. Κι εδώ δεν μιλάμε για κάποιο φυλαχτό ή σημάδι που μπορεί να εγκαταλειφθεί ανά πάσα στιγμή, αλλά για κάτι που δεν θα είναι πλέον δυνατό να αρνηθεί κανείς.
Στην πραγματικότητα, η ζωή ενός ατόμου περνά κατά μήκος ενός από τα δύο μονοπάτια, κατά τη διάρκεια των οποίων περπατά πάνω από το σημείο χωρίς επιστροφή σ’ ένα συγκεκριμένο μέρος, μετά το οποίο δεν υπάρχει τρόπος επιστροφής. Είναι αδύνατο να φανταστούμε ότι ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρόφ ή ο Σέργιος του Ραντονέζ στο τέλος της ζωής τους θα αποφάσιζαν ξαφνικά να εκπορνευτούν ή να γίνουν ληστές. Οι ψυχές τους έχουν φτάσει σε μια κατάσταση στην οποία η επιστροφή στην αμαρτία είναι αδύνατη. Από τη δυνατότητα να μην αμαρτάνουν, έφτασαν στην αδυναμία να αμαρτάνουν. Αυτοί οι άνθρωποι έγιναν φορείς της σφραγίδας του Υιού του Θεού. Ενδεχομένως, όλοι φέρουμε αυτήν τη σφραγίδα. Αλλά μπορεί να εκδηλωθεί μόνο με την πάροδο του χρόνου, αποκρυσταλλώνοντας αργά κι αποκτώντας σαφή περιγράμματα, ως αποτέλεσμα της ηθικής επιλογής και της πνευματικής μας εργασίας.
Όμως, υπάρχει ένας άλλος τρόπος. Από τη δυνατότητα της αμαρτίας να έρθει σε μια κατάσταση αδυναμίας να μην αμαρτήσει. Η σφραγίδα του Αντίχριστου είναι ότι η εφαρμογή του ότι δεν συνεπάγεται πλέον μετάνοια. Βήμα προς βήμα, ξεκινώντας με μια μικρή συμφιλίωση με την αμαρτία, πηγαίνοντας σε αποδεκτούς, όπως μας φαίνεται, συμβιβασμούς με τη συνείδηση, ένα άτομο σταδιακά βγάζει από τον εαυτό του όχι μόνο την ομοίωση του Θεού, που δεν έγινε, αλλά την ίδια την εικόνα του Θεού, που μετατρέπεται σ’ ένα πλάσμα που μοιάζει με δαιμόνιο. Ανεπαίσθητα για τον εαυτό του, το σημείο χωρίς επιστροφή μπορεί να περάσει, μετά το οποίο δεν θα υπάρξει τρόπος επιστροφής. Κι η πολύ ορατή σφραγίδα του θηρίου είναι μόνο ένα σύμβολο που δηλώνει τη νεκρότητα του πνεύματος του φέροντος του.
Έτσι, ένα σημαντικό συμπέρασμα που θέλουμε να βγάλουμε είναι ότι το πνεύμα της αποκήρυξης ωριμάζει σταδιακά και, το πιο τρομερό, ανεπαίσθητα. Ένα άτομο δεν μπορεί να αλλάξει αμέσως. Η ψυχή του, όπως όλα τα έμβια όντα, ωριμάζει αργά. Ο Θεός δημιούργησε τους νόμους της ύπαρξης αυτού του κόσμου έτσι ώστε ο άνθρωπος να έχει την ευκαιρία και το χρόνο να επιλέξει, έτσι ώστε να μην μπορεί να πει αργότερα: «Δεν είχα χρόνο να κοιτάξω γύρω μου, δεν κατάλαβα, δεν συνειδητοποίησα». Προκειμένου να γίνει μια επιλογή ως προς το ποια σφραγίδα θα φορέσει, δίνεται σ’ ένα άτομο μια ολόκληρη ζωή. Οι Άγιοι Πατέρες λένε ότι μια αμαρτία που διαπράχθηκε μια φορά είναι λάθος, δυο φορές είναι συνήθεια και τρεις είναι ήδη πάθος και σκλαβιά.
Όταν ξέσπασε ένας αιματηρός τρόμος στη χώρα μας πριν από εκατό χρόνια, οι χριστιανοί πίστευαν, επίσης, ότι είχε έρθει η ώρα του Αντίχριστου. Νόμιζαν ότι μετά τη σύλληψή τους θα τους ζητούσαν να αρνηθούν το Χριστό και να παραμείνουν ζωντανοί ή να παραμείνουν πιστοί στο Θεό και να πεθάνουν. Τα πράγματα, όμως, πήγαν διαφορετικά. Δεν κατηγορήθηκαν ότι πίστευαν στο Θεό, αλλά ότι συμμετείχαν σε αντεπαναστατικές δραστηριότητες, μεταχειρίζονταν άσχημα την πολιτική εξουσία κι ούτω καθεξής. Στους χριστιανούς δεν προσφέρθηκε να απαρνηθούν την πίστη, αλλά να υπογράψουν κάποια έγγραφα σχετικά με τη συνεργασία με τις αρχές ή να γράψουν μια καταγγελία εναντίον ενός συγκεκριμένου ατόμου. Άρθρα του ποινικού κώδικα που δεν σχετίζονται άμεσα με την πίστη προτάθηκαν ως κατηγορίες. Δεν συνειδητοποίησαν όλοι τότε ότι η σφραγίδα του Αντίχριστου θα μπορούσε να τεθεί όχι μόνο μέσω της άμεσης άρνησης του Χριστού, αλλά και μέσω συμβιβασμών με τη συνείδηση.
Μερικές φορές η κατάσταση έμοιαζε μ’ αυτό. Από τη μία πλευρά, υπάρχει η ζωή της ενορίας, η φροντίδα της οικογένειας, η Θεία Λειτουργία και, απ’ την άλλη, η τυπική απαίτηση για τη σύναψη συμφωνίας συνεργασίας με την NKVD ή αργότερα με την KGB. Ταυτόχρονα, ένα άτομο υπόσχεται ότι αυτό είναι μόνο σε χαρτί, οι υπάλληλοι των αρχών χρειάζονται επίσης ορισμένες αναφορές, κανείς δεν θα απαιτήσει καμία καταγγελία από τον ιερέα. Αλλά θα υπάρξει εγγύηση ασφάλειας και μια σχετικά ήσυχη ζωή. Το ίδιο έγινε και στους επισκόπους. Και γιατί όχι; Υπήρχαν πολλοί που δεν το είδαν αυτό ως προδοσία του Χριστού. Ο χρόνος μας δεν διαφέρει από το παρελθόν.
Σήμερα, μας προσφέρονται μικρά βήματα μικρών συμβιβασμών. «Αυτή δεν είναι η σφραγίδα του Αντίχριστου, επιτρέπεται να κάνετε αυτό», νομίζουμε. Παρόλ’ αυτά, δεν πρόκειται για θέμα πίστεως. Φυσικά κι όχι. Ένα, δύο, τρία βήματα φαινομενικά ασήμαντων παραχωρήσεων στον κόσμο και στη συνέχεια αποδεικνύεται ότι έχετε περάσει τη γραμμή, μετά από την οποία ο δρόμος της επιστροφής είναι ήδη κλειστός.
Ο χρόνος μας είναι ξεχωριστός. Ο Σατανάς, τώρα, σημαδεύει μαζικά τους οπαδούς του με τη σφραγίδα του θηρίου, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία του διαχωρισμού και της υποκίνησης του μίσους. Μ’ αυτό το κόσκινο, κοσκινίζει πολύ ποιοτικά όχι μόνο τους ανθρώπους μακριά από την Εκκλησία, αλλά και τους ενορίτες μας, και ιδιαίτερα τους κληρικούς.
Είχα εμπειρία να αλληλογραφήσω με ανθρώπους που θεωρούν τους εαυτούς τους Ορθόδοξους ιερείς, αλλά αντί για σταυρό, θα ήταν καλύτερο να κρεμάσουν έναν Mauser γύρω από το λαιμό τους. Τότε, θα φαίνονταν πιο συνεπείς με τη ρητορική του μίσους τους. Η σφραγίδα του Χριστού και η σφραγίδα του Αντίχριστου δεν συνεπάγονται τρίτη κατάσταση. Είτε είστε με το Χριστό, ο οποίος ήταν πάντα, είναι και θα είναι Αγάπη σε κάθε περίπτωση, σε οποιαδήποτε εποχή και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, είτε προδίδετε αυτήν την Αγάπη και παίρνετε το μέρος του κακού και του μίσους, ανεξάρτητα από το πως το ονομάζετε και πως το δικαιολογείτε. Κι ο διάβολος μπορεί να βάλει όσες δικαιολογίες σε σκέψεις θέλει.
Για να προχωρήσουμε πέρα από την αγάπη, οι δυνάμεις του κακού προσφέρονται στο όνομα της αλήθειας, της δικαιοσύνης, της σκοπιμότητας κι ακόμη και για χάρη του Θεού. Επικοινωνώντας μ’ αυτούς τους άτυχους ποιμένες, είδα μπροστά μου τυπικούς σεχταριστές που πρόφεραν με διαφορετικές ερμηνείες τα ίδια προπαγανδιστικά συνθήματα της θρησκευτικής-κρατικής ιδεολογίας, η οποία δεν έχει καμία σχέση με την Ορθοδοξία. Για να μη μετατραπεί από καλός ποιμένας σε κακό πολιτικό, αρκεί ένας ιερέας να θυμάται τι τον διδάσκει το Ευαγγέλιο. Όμως, αποδεικνύεται ότι ακόμη κι αυτό, μια τόσο απλή και κατανοητή αλήθεια, δεν είναι για όλους.
Ο γέροντας Τύχων (Γκολένκοφ), στην ερώτηση των πνευματικών παιδιών του: «Ποιό είναι το κύριο πράγμα στην ασκητική ζωή;», έδωσε την ακόλουθη απάντηση: «Νηφαλιότητα», δηλαδή το κύριο πράγμα είναι να μην αφήσεις το κακό στο μυαλό και την καρδιά σου. Ο Θεός μπορεί να ενεργήσει σ’ αυτόν τον κόσμο όπως θέλει. Η κατανόηση των τρόπων της Πρόνοιας του Θεού δεν δόθηκε ούτε καν στους μεγαλύτερους αγίους. Ο Κύριος μπορεί να μας οδηγήσει μέσα από δοκιμασίες, αναταραχές που θα αντιληφθούμε ως κακό, γιατί από αυτές θα υποφέρουμε. Αλλά γνωρίζουμε ότι ο Κύριος κινείται πάντα μ’ ένα μόνο πράγμα, την αγάπη. Όσο για τους άλλους ανθρώπους, κανένας από εκείνους που θέλουν να σωθούν δεν έχει το δικαίωμα να χειροκροτεί όταν βλέπει τα βάσανα κάποιου και λέει: «Αυτό είναι που χρειάζεστε». Κι ακόμη περισσότερο να ευχόμαστε το κακό ως ανταπόδοση ή τιμωρία. Επειδή αυτό στην ουσία είναι κατάρα στον εαυτό μας και αφαίρεση της σφραγίδας του Χριστού από τον εαυτό μας.
Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελα να τονίσω για τη σφραγίδα του Αντίχριστου είναι ότι δεν θα είναι δυνατόν να καθίσετε σε δύο καρέκλες ταυτόχρονα: Για να μπορείτε και να αγοράσετε και να πουλήσετε και να μην αρνηθείτε το Χριστό. Πολλοί άνθρωποι θα ψάχνουν να βρουν μια τέτοια επιλογή για τον εαυτό τους με την οποία θα έρθουν στη μέση της επιλογής. Αλλά είναι καλύτερα να το εγκαταλείψει κανείς αμέσως, γιατί δεν θα λειτουργήσει, δεν υπάρχει τρίτος τρόπος.
Ή είστε με το Χριστό ή είστε με τον Αντίχριστο. Υπάρχει είτε το ένα είτε το άλλο.