Η απάντησή μας θα είναι τα τραγούδια μας
Οι διάφορες μορφές εξουσίας –εκτός πολύ λίγων εξαιρέσεων– επιδιώκουν τον περιορισµό της ελευθερίας των πολιτών για να μπορέσουν να διατηρήσουν και να διευρύνουν τα προνόµιά τους.
Θανάσης Παπακωνσταντίνου | Ελευθερία | Πανδημία & Πολίτες
Η αλήθεια είναι ότι ακόµη και λίγο προτού δώσω το κείµενο που μου ζητήθηκε με τις σκέψεις μου πάνω στις πολύ άσχηµες συνθήκες που βιώνουν οι ασχολούµενοι με τη μουσική τέχνη –μαζί με την πλειονότητα των κατοίκων του πλανήτη– αµφιταλαντεύτηκα αν πρέπει να το κάνω. Πάντα με πιάνει ένα μούδιασµα μήπως και χρησιµοποιώ την αγάπη κάποιων για τα τραγούδια μου για να περάσω τις απόψεις μου, στις οποίες αλλιώς κανείς δεν θα έδινε σηµασία. Από την άλλη, δεν είµαι ένας αποστειρωµένος δηµιουργός, ένα ουδέτερο ον. Είµαι και πολίτης, με προβληµατισµούς και ανησυχίες. Άλλες φορές, λοιπόν, επικρατεί το μείγµα συστολής και ματαιότητας επιβάλλοντας σιωπή κι άλλες, όπως εδώ, η διάθεση να συµµετάσχω στο κοινωνικό γίγνεσθαι με το δικό μου –έως και απλοϊκό– τρόπο σκέψης.
Για μένα τα πράγµατα είναι ξεκάθαρα.
Από τη μια μεριά η μουσική ως η πιο καθαρή μορφή θέλησης για ζωή σπρώχνει τον άνθρωπο στον στοχασµό πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση. Στις περισσότερες περιπτώσεις όποιος στοχάζεται αναζητάει την ελευθερία. Την αναζητάει και πιθανά αγωνίζεται γι’ αυτή.
Από την άλλη, οι διάφορες μορφές εξουσίας –εκτός πολύ λίγων εξαιρέσεων– επιδιώκουν τον περιορισµό της ελευθερίας των πολιτών για να μπορέσουν να διατηρήσουν και να διευρύνουν τα προνόµιά τους. Εξαιτίας αυτής της βασικής διαφοράς, οι εξουσίες αποστρέφονται τη μουσική –και τις τέχνες γενικότερα– και τους δηµιουργούς της.
Έτσι, δεν με εκπλήσσει καθόλου η αναλγησία και της τωρινής κυβέρνησης, που βρήκε την ευκαιρία μέσα στην επιδηµία να κάνει πρακτική εξάσκηση στον αυταρχισµό. Είναι αυτό που λέει συχνά ένας αγαπηµένος φίλος και συνάδελφος (για τον εαυτό του): «Γίνεται το γρούνι μοδίστρα;».
Χαµογελάω όταν ακούω φωνές από το χώρο μας για αντικατάσταση της σηµερινής υπουργού Πολιτισµού. Αγαπητοί συνάδελφοι, δεν έχουν μεγάλη σηµασία τα πρόσωπα. Αυτή η διαµάχη θα συνεχίζεται αιώνια και ακατάβλητα.
Η μεγαλύτερη πράξη αντίστασης για μας είναι η συνέχιση της δηµιουργίας, αυθεντικής και ανεξέλεγκτης. Η απάντησή μας θα είναι τα τραγούδια μας (και δεν αναφέροµαι σε στρατευµένη τέχνη).
Φυσικά, προϋπόθεση για να το κάνουµε αυτό είναι να είµαστε ζωντανοί. Στηρίζω σε γενικές γραµµές τις διεκδικήσεις των συλλογικοτήτων του χώρου μας λόγω έκτακτων συνθηκών (πέρα από την ολόψυχη, αυτονόητη και διαχρονική στήριξή μου στον αγώνα για τα πνευµατικά δικαιώµατα). ∆εν συµφωνώ με τυχόν πιέσεις για να αλλάξουν οποιεσδήποτε διαδικασίες αποφασιστούν για τις συναυλίες. Οι μπαµπέσηδες κυβερνώντες (αλλά και αρκετοί μικρόψυχοι πολίτες στο χώρο της σαπίλας του διαδικτύου) μας την έχουνε στηµένη στη γωνία για να ρίξουν το ανάθεµα πάνω μας αν τυχόν στραβώσει η φάση.
Προσωπικά –επειδή ποτέ δεν στηρίχτηκα στο κράτος, ούτε θα το κάνω τώρα– έχω αποφασίσει τον τρόπο που θα πορευτώ, αυτοδιαχειριζόµενος τη θέση μου στις νέες συνθήκες, ανεξάρτητα από τις διαθέσεις της πολιτείας.
• ∆εν θα κάνω καµιά αίτηση σε κρατικό μηχανισµό για να διεκδικήσω από άλλους συναδέλφους κρατικά επιχορηγούµενες συναυλίες. Ας δουλέψουν αυτοί που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από μένα.
• ∆εν έχω καµιά διάθεση να παίξω μπροστά σε ανθρώπους με μάσκες, μουδιασµένους και αποµακρυσµένους ο ένας από τον άλλο. Μπορεί –και δεν το λέω υποτιµητικά– σε χώρους σαν το Μέγαρο Μουσικής και σχετικές εκδηλώσεις η μάσκα να μην παίζει ουσιαστικό ρόλο στην αποδόµηση του συµβάντος γιατί η τέρψη είναι –αποκλειστικά σχεδόν– εγκεφαλική. Σε συναυλίες, όµως, σαν αυτές που προσπαθώ να κάνω κι εγώ το ζητούµενο είναι η επίδραση τόσο στο νου όσο και στο σώµα ώστε να προκύψει πιο εύκολα η πολυπόθητη μέθεξη.
Θα μου λείψει αυτό. Ελπίζω να ζω όταν θα μπορούµε ξανά, παίζοντας και τραγουδώντας, να νιώσουµε την έκσταση που μπορεί να φέρει η μουσική. Σαν φτωχό υποκατάστατο σκέφτοµαι να κάνω συναυλίες με πλήρη ορχήστρα και καλού επιπέδου τεχνικές προδιαγραφές μέσω της διαδικασίας του –να το πω λαρισαίικα– live streaming. Με βοηθάει το γεγονός ότι έχω στούντιο ηχογραφήσεων και τον ένα μου γιο που ασχολείται με σχετικό αντικείµενο. Προς το παρόν, κάνουµε ασκήσεις επί χάρτου.
Καλή αντάµωση,
Θανάσης, ο Μεταξοχωρίου και περιχώρων