Ὁ Γέρων Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης
Ὅταν συνομιλοῦσες μὲ τὸν Γέροντα, εἶχες τὴν αἴσθησι ὅτι εἶσαι στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ.
Ἀρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης | Ἁγιορεῖτες Πατέρες | Ὅσιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης
Ὁ Γέρων Παΐσιος δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ τοὺς ἰδικούς μας ἐπαίνους ἢ τὴν ἰδική μας παρουσίασι. Μὲ τὴν Χριστομίμητο ἀγάπη του ἀνέπαυσε τὸν Θεὸν καὶ τοὺς ἀνθρώπους καὶ γι’ αὐτὸ πολὺς εἶναι ὁ ἔπαινός του στὴν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ.
Εἶχε τὸ σπάνιο χάρισμα νὰ ἀναπαύη ἀνθρώπους κάθε κατηγορίας, κάθε μορφώσεως καὶ κάθε πνευματικῆς καταστάσεως. Ἐνθυμοῦμαι τὴν περίπτωσι ἑνὸς ψυχιάτρου-ψυχαναλυτοῦ ποὺ πέρασε ἀπὸ τὴν Μονή μας μετὰ τὴν συνάντησί του μὲ τὸν Γέροντα. Ὄχι μόνο εἶχε ἀναπαυθῇ, ἀλλὰ καὶ μοῦ εἶπε, ὅτι ὅσα τοῦ εἶπε ὁ Γέροντας ἦταν ἡ τελευταία λέξις τῆς ψυχιατρικῆς. Εἶναι γνωστὸ ὅτι ὁ π. Παΐσιος δὲν διάβαζε ἄλλα βιβλία ἐκτὸς ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ τὸν Ἀββᾶ Ἰσαάκ τον Σῦρο.
Γιὰ νὰ ἀναπαύση μία ψυχὴ δὲν ἐφείδετο χρόνου καὶ κόπου. Κάποτε εἶχα τὴν ἀπορία, πὼς μπόρεσε νὰ θεραπεύση ἕνα νέο μὲ σοβαρὰ ψυχολογικὰ προβλήματα. Ἀπὸ σεβασμὸ δὲν τὸν ἐρωτοῦσα. Μετὰ ἀπὸ χρόνια ἀπήντησε στὴν ἀπορία μου ὡς ἑξῆς: «Ὅταν κάποιος ἔχει ἕνα πρόβλημα, πρέπει νὰ τὸν ἀκοῦς μὲ προσοχὴ καὶ ὅση ὥρα σοῦ ὁμιλεῖ νὰ μὴ δείξης ὅτι κουράστηκες, γιατί τὰ ἔχασες ὅλα. Νά, ἐγὼ τὸν τάδε νέο μία ἡμέρα τὸν ἄκουγα ἀκίνητος ἐπὶ ἐννέα ὧρες. Γι’ αὐτὸ ἔπαθαν τὰ ἔντερά μου». Δὲν ἦταν ἡ μόνη περίπτωσις ποὺ ἡ θυσιαστικὴ ἀγάπη τοῦ π. Παϊσίου θαυματούργησε.
Ἄλλη φορά, ὅταν τὸν ἐρώτησα γιὰ κάποιο δύσκολο πρόβλημα ποὺ ὡς Πνευματικὸς συναντοῦσα στὴν ἐξομολόγησι, μοῦ εἶπε: «Ἄκουσε πάτερ, ὅταν κάποιος γίνη Πνευματικός, πρέπει νὰ ἀποφασίση νὰ πάη στὴν κόλασι γι’ αὐτοὺς ποὺ ἐξομολογεῖ. Ἀλλοιὼς νὰ μὴ γίνεται Πνευματικός. Ἀλλ’ ἐγώ σοῦ λέγω ὅτι ἐκεῖ ποὺ θὰ πάη στὴν κόλασι, θὰ τὴν κάνη Παράδεισο, γιατί θὰ ἔχη τὴν ἀγάπη». Φοβερὸς λόγος, ποὺ μόνο ἕνας θεοφόρος ἄνθρωπος θὰ μποροῦσε νὰ εἰπῇ.
Εἶναι γνωστὸ ὅτι τὰ τελευταῖα τριάντα χρόνια ἡ Παναγία μας ἐφρόντισε γιὰ τὴν ἐπάνδρωσι τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ὁ π. Παΐσιος ἀνήκει στοὺς Γέροντες ἐκείνους ποὺ ἐβοήθησαν πολλοὺς νέους νὰ πάρουν τὴν ἀπόφασι νὰ γίνουν μοναχοί. Καὶ ἀκόμη ἐβοήθησε πολλοὺς νέους μοναχοὺς νὰ ριζώσουν στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ νὰ καρποφορήσουν. Τὸν νοιώθαμε συμπαραστάτη στὸν ἀγῶνα μας γιὰ τὴν διαποίμανσι τῶν νέων μοναχῶν μας, ἀλείπτη πολλῶν ποὺ ἠγωνίζοντο κατὰ τοῦ διαβόλου, τῶν παθῶν καὶ τοῦ κόσμου.
Συχνὰ ὁ Γέροντας συμβούλευε νὰ ἔχουμε πνευματικὴ ἀρχοντιὰ καὶ φιλότιμο. Αὐτὲς οἱ ἀρετὲς διέκριναν καὶ τὸν ἴδιο, ὅπως γνωρίζουν ὅσοι τὸν εἶχαν συναναστραφῆ. Κάποτε ποὺ τὸν ἐπεσκέφθην στὸ παλαιό του κελλὶ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὅταν μετὰ τὴν συνομιλία μας τὸν ἐχαιρέτησα, μὲ συνώδευε γιὰ ἀρκετὸ διάστημα. Μόλις τοῦ εἶπα ὅτι πρέπει νὰ μὴ κοπιάζη καὶ νὰ ἐπιστρέψη στὸ κελλί του, μὲ ἐχαιρέτησε καὶ ἀνεχώρησε. Ἂν δὲν τοῦ ἔλεγα νὰ ἐπιστρέψη, θὰ μὲ συνώδευε ὡς τὸ Ἀντιπροσωπεῖο μας στὶς Καρυές.
Θὰ πρέπει ἀκόμη νὰ εἴπω ὅτι τὸ προορατικὸ χάρισμα ἐφανέρωνε σπάνια καὶ ποτὲ γιὰ ἐπίδειξι, ἀλλὰ γιὰ ὠφέλεια τῶν ψυχῶν. Σὲ νέο ἀδελφὸ ποὺ τὸν ἐπεσκέφθη καὶ εἶχε λογισμὸ κατὰ τοῦ Ἡγουμένου, ὅτι δὲν τοῦ ἔκανε κοντὸ (κολόβιο), πρὶν ὁ ἀδελφός του εἰπῇ τὸν λογισμό του, ὁ Γέροντας τοῦ εἶπε: «Εὐλογημένε, τί λογισμὸ ἔχεις ὅτι ὁ Γέροντας δὲν σοῦ κάνει κοντό;».
Παρηγοροῦσε τοὺς νέους μοναχούς, ὅταν ἐστενοχωροῦντο γιὰ κάποιες ἀδυναμίες τους, ὅπως τὴν ζήλεια, τὶς ὁποῖες ἐχαρακτήριζε ὡς παιδικὰ ἐλαττώματα. Φυσικὰ τοὺς συμβούλευε ὅτι ἔπρεπε νὰ ὡριμάσουν καὶ νὰ τὰ ξεπεράσουν.
Τὸν π. Παΐσιο ἐχαρακτήριζε καὶ ἡ πασῶν των ἀρετῶν ἀνωτέρα, ἡ διάκρισις. Βοηθοῦσε τὴν κάθε ψυχὴ νὰ ἀνακαλύψη τὴν κλίσι της καὶ τὴν ἀπὸ Θεοῦ κλῆσι της, γιὰ νὰ εὕρη την ὄντως ἀνάπαυσι.
Ἡ ἀγάπη του ἀγκάλιαζε ὅλο τὸν κόσμο. Πολλοὺς ἀνθρώπους, καὶ μάλιστα νέους, βοήθησε νὰ ζήσουν τὴν χριστιανικὴ ζωὴ στὸν κόσμο καὶ στὴν οἰκογενειακὴ ζωή.
Ὅταν συνομιλοῦσες μὲ τὸν Γέροντα, εἶχες τὴν αἴσθησι ὅτι εἶσαι στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Θεοῦ.
Θὰ πρέπει ἀκόμη νὰ τονισθῇ ὀτι ὁ π. Παΐσιος ἦταν πολὺ εὐαίσθητος στὰ δογματικὰ ζητήματα. Κάποτε μοῦ ἔγραψε: «Τὰ δόγματα δὲν μπαίνουν στὴν ΕΟΚ». Ἀκολούθησε καὶ στὸ σημεῖο αὐτὸ τὴν ὁδὸ ὅλων τῶν Ἁγίων Πατέρων ποὺ ἐπίστευαν καὶ ὡμολογοῦσαν ὅτι ὄχι μόνο ἡ ἀρετὴ ἀλλὰ καὶ ἡ ὀρθοδοξία τῆς πίστεως χρειάζεται γιὰ νὰ σωθῇ ὁ ἄνθρωπος.
Τὴν ἁγία του ζωὴ ἐπεσφράγισε μὲ τὸν ἅγιο θάνατό του. Ἐδέχθη τὴν ὀδυνηρὴ ἀσθένειά του ὡς δῶρον Θεοῦ καὶ ἐχαίρετο μὲ τὴν σκέψι ὅτι καὶ οἱ ἐν τῷ κόσμῳ Χριστιανοί, ποὺ κατατρύχονται ἀπὸ τὴν ἴδια ἀσθένεια, θὰ παρηγοροῦνται μαθαίνοντας ὅτι καὶ οἱ μοναχοὶ πάσχουν ἀπὸ αὐτήν.
Εἶχε ξεπεράσει τὴν φιλαυτία. Δὲν ἐστενοχωρεῖτο γιὰ τὴν ἰδική του ἀσθένεια, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ κλίνης ὀδυνηρᾶς εὑρισκόμενος ἐσκέπτετο τοὺς πάσχοντας συνανθρώπους του. Ἀκόμη καὶ τὶς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ζωῆς του ἐνδιεφέρετο γιὰ τὰ προβλήματα τῶν ἀνθρώπων. Σὲ εὐσεβὲς ἀνδρόγυνο, ποὺ τὸν ἐπεσκέφθη λίγες ἡμέρες πρὸ τῆς κοιμήσεώς του καὶ ποὺ εἶχε θυγατέρες ἀνύπανδρες, εἶπε: «Σᾶς δίδω ἐντολὴ νὰ ἐνδιαφερθῆτε γιὰ τὴν ἀποκατάστασι τῶν θυγατέρων σας». Μὲ τὴν εὐχή του ἡ ἐντολὴ καὶ ἐπιθυμία του ἐξεπληρώθη.
Αἰωνία σου ἡ μνήμη σεβαστὲ Γέροντα. Σὲ εὐχαριστοῦμε γιὰ ὅσα μᾶς προσέφερες, μᾶς ἐπαρηγόρησες, ἐστήριξες, ἐνουθέτησες μὲ τοὺς λόγους σου καὶ μὲ τὴν βιοτή σου. Εὔχου νὰ ἀκολουθοῦμε καὶ ἐμεῖς τὰ ἴχνη σου, καθὼς καὶ σὺ ἀκολούθησες πιστὰ τὰ ἴχνη τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
Ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους
Ἅγιον Ὅρος, 25 Μαρτίου 2004
Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος, ἐτήσια ἔκδοσις τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους, περίοδος Β΄, ἔτος 2015, ἀριθμ. 40, σελ. 8-12.